علائم اوتیسم در کودکان زیر سه سال: پیش بینی با بررسی عملکردهای اجرایی
برخی از علائم اولیه اوتیسم معمولا در ۱-۲ سال اول زندگی ظاهر می شوند.
علائم اولیه اوتیسم در زیر ذکر شده است. برخی از کودکان علائم اولیه زیادی دارند، در حالی که برخی دیگر فقط تعداد کمی دارند. تعداد علائم با توجه به سن و مراحل رشد کودکان متفاوت است.
گاهی اوقات علائم اولیه اوتیسم با گذشت زمان تغییر می کند یا با بزرگتر شدن کودکان واضح تر می شود.
ارتباط: علائم اوتیسم در کودکان زیر سه سال
در سال اول زندگی، تعامل اجتماعی و رشد ارتباطی کودکان، حوزه مهمی است که باید به علائم اولیه اوتیسم توجه کرد. رشد اجتماعی و ارتباطی معمول در کودکان شامل مواردی مانند پاسخ به نام آنها، برقراری تماس چشمی و استفاده از زبان بدن است.
تعامل اجتماعی و ارتباطات
اگر کودکان خردسال مبتلا به اوتیسم باشند، ممکن است:
- به طور مداوم از تماس چشمی برای جلب توجه دیگران استفاده نکند – به عنوان مثال، ممکن است همیشه به شما نگاه نکنند و بعد از خوردن یک میان وعده به شما نشان ندهد که آن را می‌خواهند، یا وقتی چیزی را که او را هیجان زده کرده می‌بینند به سمت شما نگاه نکند.
- به ندرت به چیزی اشاره می‌کنند یا آنها را بالا نگه می‌دارند به شما نشان دهند – برای مثال، ممکن است به سگی اشاره نکند و به شما نگاه نکند تا مطمئن شوند شما هم آن را دیده‌اید، یا ممکن است اسباب‌بازی را در دامن شما بیندازند و بروند، به جای اینکه آن را نگه دارند و به شما نگاه کنند.
- به طور مداوم به صدا زدن اسمشان پاسخ نمی دهند
- به طور مداوم از زبان بدن به تنهایی استفاده نمی‌کنند – برای مثال، ممکن است بدون اینکه از او خواسته شود برای خداحافظی دست تکان ندهند، یا ممکن است سرشان را برای بله تکان ندهند یا سر خود را برای خیر تکان ندهند.
- وقتی به آنها لبخند می زنید، به طور مداوم به شما یا سایر افراد آشنا لبخند نمیزنند
- به ندرت از اعمال دیگران، مانند شانه کردن موهایشان هنگام شانه زدن موهای خود، تقلید می کنند
- به نظر نمی رسد که آنها در حال گفتگو با شما هستند، یا ممکن است اصلاً غرغر نکنند
- در درک دستورالعمل های ساده و تک مرحله ای در ۱ تا ۲ سالگی مشکل دارند – به عنوان مثال، “قطعه پازل را به من بده” یا “سگ را به من نشان بده”.
روابط و بازی
اگر کودکان خردسال مبتلا به اوتیسم باشند، ممکن است:
- به ندرت به کودکان دیگر علاقه نشان دهند – برای مثال، ممکن است به سمت آنها نگاه نکنند یا سعی نکنند توجه آنها را جلب کنند
- به ندرت وانمود می کنند که بازی می کنند – برای مثال، ممکن است وانمود نکنند که به یک خرس عروسکی غذا می دهند.
رفتار: علائم اوتیسم در کودکان زیر سه سال
علایق تکراری و شدید
اگر کودکان خردسال مبتلا به اوتیسم باشند، ممکن است:
- علاقه شدید به اشیاء یا اسباب‌بازی‌های خاص دارند – برای مثال، بیشتر با ماشین یا عروسک خاصی بازی می کنند
- رفتارهای تکراری دارند – برای مثال، ممکن است چرخ‌های یک ماشین اسباب‌بازی یا کالسکه را به طور مکرر بچرخانند، یا لباس‌های عروسک را به‌طور مکرر بپوشانند و بیرون بیاورند.
- با اسباب‌بازی‌ها و اشیاء به روش‌های غیرمنتظره تعامل برقرار می‌کنند – برای مثال، ممکن است از چیدن اشیاء یا قرار دادن اسباب‌بازی‌ها به شکل یک تپه لذت ببرند.
- به فعالیت های خاصی علاقه زیادی داشته باشند و اگر نتوانند آن فعالیت را انجام دهند ناراحت می شوند – به عنوان مثال، تماشای یک برنامه تلویزیونی یکسان و مکرر.
کارهای روزمره
اگر بچه‌های خردسال اوتیستیک باشند، ممکن است به راحتی از تغییر ناراحت شوند و کارهای روتین را ترجیح دهند.
حرکات تکراری
اگر کودکان خردسال اوتیستیک باشند، ممکن است حرکات بدن خود را تکرار کنند یا بدن خود را به روش‌های غیرمنتظره حرکت دهند. به عنوان مثال، آنها ممکن است:
- قوس دادن به پشت
- دست زدن
- گرفتن محکم بازوها
- روی نوک انگشتان پا راه بروند
حساسیت های حسی
اگر کودکان خردسال مبتلا به اوتیسم باشند، ممکن است:
- نسبت به محیط حساس باشند
برای مثال، ممکن است راحت‌تر از سایر کودکان از سر و صدا یا نور زیاد ناراحت شوند
- دوست دارند محیطشان ثابت بماند
برای مثال، آنها فقط غذاهایی با بافت یا رنگ خاص می خورند، یا می خواهند هر روز لباس های یکسانی بپوشند.
- از کاوش احساسات لذت می برند
برای مثال، ممکن است اشیاء را روی لب ها یا صورت خود بمالند یا اشیا را بو کنند.
عملکرد اجرایی چیست؟
عملکرد اجرایی به توانایی فرد در پردازش اطلاعات اشاره دارد. شامل مهارت هایی مانند موارد زیر است:
- نظم
- برنامه ریزی
- توجه
- مهار پاسخ های نامناسب
مشکلات اجرایی در اوتیسم
بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم در عملکرد اجرایی خود مشکل دارند. آنها ممکن است در مهارت‌های خاصی مانند برنامه‌ریزی، سازماندهی کارها، ترتیب‌دهی اطلاعات و خودتنظیمی احساسات مشکل داشته باشند.
برخی از افراد به جزئیات ریز توجه می کنند، اما در دیدن اینکه چگونه این جزئیات در یک تصویر بزرگتر قرار می گیرند مشکل دارند.
دیگران در حفظ توجه خود در کلاس درس یا سایر مکان ها مشکل دارند.
هنگام آماده شدن برای انجام یک کار، برخی ممکن است سازماندهی افکار و اعمالشان برای فهمیدن اینکه به چه ترتیبی از مراحل نیاز دارند، سخت باشد.
مشکلات عملکرد اجرایی می تواند با کنترل ضعیف تکانشگری نیز همراه باشد.
برخی با تفکر پیچیده که مستلزم داشتن بیش از یک رشته فکر به طور همزمان است مشکل دارند.
چرا تشخیص اوتیسم زیر ۳ سال سخت است؟
در برخی از کودکان، علائم اوتیسم در چند ماه اول زندگی مشهود است. سایر کودکان تا سن دو سالگی علائمی را نشان نمی دهند. تشخیص علائم خفیف ممکن است دشوار باشد و ممکن است با خلق و خوی خجالتی اشتباه گرفته شود.
تحقیق جدیدی که امید برای پیش بینی علائم اوتیسم زیر ۳ سال را نوید می دهد
آیا عملکرد اجرایی میتواند علائم اوتیسم را زودتر از موعد پیش بینی کند؟
عملکرد اجرایی و رفتارهای محدود و تکراری (از علائم رایج اوتیسم) عمدتاً در افراد با سن بالاتر از خردسالی مبتلا به اختلال طیف اوتیسم مورد مطالعه قرار گرفته بود، در حالی که اطلاعات کمی در مورد رابطه بین عملکرد اجرایی و رفتارهای محدود و تکراری شاخصه ی اوتیسم در کودکان نوپا وجود داشت.
در تحقیقی که در سال ۲۰۲۲ توسط دکتر سعید صادقی و دکتر حمیدرضا پوراعتماد در ژورنال Infant Behavior and Development منتشر شد، به بررسی رابطه بین کارکردهای اجرایی و رفتارهای محدود و تکراری رایج در اوتیسم در کودکان زیر سال که علائم اوتیسم را نشان میدادند پرداخته شد. و این فرضیه را بررسی کردند که آیا عملکرد اجرایی میتواند علائم اوتیسم (رفتارهای تکراری و محدود) را پیش بینی کند یا خیر.
نتایج تحقیق انجام شده
محققان در این مطالعه ارتباط قابل توجهی بین عملکرد اجرایی و رفتارهای کلیشه ای، رفتارهای آسیب زننده به خود، رفتارهای اجباری، رفتارهای تکراری و دیگر رفتارهای مرتبط با اوتیسم پیدا کردند.
و نشان داده شد افزایش نقوص در کارکردهای اجرایی، افزایش رفتارهای تکراری و محدود شاخصه ی اوتیسم را پیش بینی می کند.
برای خواندن کامل این مقاله می توانید به لینک زیر مراجعه کنید:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0163638322000352
