مشاوره آنلاین یا حضوری؟ تحقیق مقایسه مداخله آموزشی برای والدین کودکان مبتلا به علائم اوتیسم
رویکرد مداخله مبتنی بر اینترنت یک استراتژی جدید برای مشاوره آموزشی است. اما آیا واقعا به اندازه جلسات حضوری موثر است؟ در مطالعه ای دکتر سعید صادقی، دکتر حمید رضا پوراعتماد و دیگر همکارانشان به بررسی این مطلب در آموزش والدین کودکان مبتلا به اوتیسم پرداختند.
درمان آنلاین چیست؟
درمان آنلاین به روان درمانی یا خدمات مشاوره ای گفته می شود که از طریق اینترنت انجام می شود. برخلاف درمان حضوری، درمان آنلاین به شما این امکان را می‌دهد تا با استفاده از هر دستگاهی که به اینترنت متصل است، مانند رایانه، تبلت یا تلفن هوشمند، با یک درمانگر یا مشاور ارتباط برقرار کنید.
اصطلاحات دیگری که اغلب به جای درمان آنلاین استفاده می شوند عبارتند از تله تراپی یا درمان الکترونیک.
مزایای درمان آنلاین
دلایل زیادی وجود دارد که افراد درمان آنلاین را به درمان حضوری ترجیح بدهند.
موارد زیر برخی از بزرگترین مزایای درمان آنلاین است:
درمان آنلاین ممکن است به همان اندازه مؤثر باشد
تحقیقات نشان می دهد که درمان آنلاین می تواند به اندازه درمان حضوری برای شرایط مختلف سلامت روان موثر باشد. مروری بر مطالعات انجام شده نشان داد که درمان شناختی رفتاری آنلاین (CBT) به اندازه درمان حضوری در درمان افسردگی، اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال اضطراب فراگیر موثر است.
گزینه ای مناسب برای مناطق دور افتاده
درمان آنلاین دسترسی به درمان سلامت روان را برای افراد روستایی یا مناطق دورافتاده ارائه می دهد. کسانی که در مناطق روستایی زندگی می‌کنند ممکن است به هیچ شکل دیگری از درمان سلامت روان دسترسی نداشته باشند زیرا اقدامات درمانی برای اختلالات سلامت روان در منطقه آنها کم است یا اصلاً وجود ندارد.
مجبور شدن به رانندگی در مسافت های طولانی و صرف زمان قابل توجهی برای جستجوی درمان حضوری و دردسرهای نوبت گرفتن می تواند برای افرادی که به کمک نیاز دارند سنگین باشد. اگر به اینترنت دسترسی مطمئنی دارید، درمان آنلاین دسترسی نسبتاً سریع و آسانی را به شما می دهد که در غیر این صورت ممکن است به راحتی در دسترس شما نبوده باشد.
دسترسی برای افراد با محدودیت های فیزیکی
درمان آنلاین امکان دسترسی به افراد ناتوان یا محصور در خانه را فراهم می کند. افرادی که به دلایل مختلف مانند بیماری جسمی یا روانی قادر به ترک خانه خود نیستند، ممکن است درمان آنلاین را جایگزین مفیدی برای روان درمانی حضوری سنتی بدانند.
راحتی و مقرون به صرفه بودن
درمان آنلاین معمولاً نسبتاً مقرون به صرفه و راحت است. از آنجایی که شما به صورت آنلاین و در آسایش خانه خود در جلسات درمانی شرکت خواهید کرد، اغلب می توانید جلسات درمانی خود را برای زمان هایی که برای شما راحت تر است برنامه ریزی کنید.
درمانگرانی که فقط بیماران را به صورت آنلاین درمان می کنند، احتمالاً هزینه های کمتری مانند اجاره فضای اداری دارند. بنابراین، درمانگران آنلاین اغلب می توانند گزینه های درمانی مقرون به صرفه را برای کسانی که تحت پوشش بیمه درمانی نیستند، ارائه دهند.
درمان می تواند قابل دسترس تر باشد
اینترنت درمان سلامت روان را قابل دسترس‌تر می‌کند. افراد ممکن است با دوستان و خانواده در مورد مسائل مربوط به مراقبت از سلامت جسمی راحت صحبت کنند، اما ممکن است در مورد نگرانی‌های مربوط به سلامت روان که به همان اندازه مهم هستند، احساس خوبی نداشته باشند. دسترسی آنلاین، غلبه بر انگی که در طول تاریخ به مسائل مربوط به سلامت روان وارد شده است را آسان‌تر می‌کند.
تله تراپی می تواند ابزار مهمی برای کمک به افراد در یادگیری بیشتر در مورد سلامت روان باشد. حتی اگر احساس می‌کنید که بهزیستی روانی شما قوی است، درمان آنلاین می‌تواند به شما کمک کند از نظر روانی قوی‌تر شوید. می‌توانید درباره رفتارهای سالم و استراتژی‌های مقابله‌ای که منجر به سلامت روان‌شناختی بهتر می‌شود، اطلاعات بیشتری کسب کنید.
برای بهره مندی از صحبت با یک متخصص، نیازی به داشتن یک بیماری بالینی تشخیص داده شده ندارید، و درمان آنلاین می تواند راه آسانی برای شروع فراهم کند.
معایب درمان آنلاین
در حالی که درمان آنلاین به طور بالقوه می تواند برای افراد در موقعیت های خاص بسیار مفید باشد، اما بدون خطرات و معایب نسبت به گزینه های درمانی سنتی نیست.
محرمانه بودن، حریم خصوصی و غیرقابل اعتماد بودن تکنولوژی
محرمانه نگه داشتن اطلاعات شخصی شما یکی از نگرانی های اصلی در روان درمانی است، اما درمان آنلاین لایه ای از پیچیدگی را اضافه می کند. رازداری در درمان آنلاین به همان اندازه مهم است که در اشکال سنتی تر ارائه درمان اهمیت دارد.
از آنجایی که اطلاعات به صورت آنلاین منتقل می شود، این وضعیت باعث می شود که نشت اطلاعات حریم خصوصی و هکرها بیشتر نگران کننده باشند. مشکلات فناوری همچنین می تواند دسترسی به درمان را در زمانی که واقعاً به آن نیاز دارید دشوار کند.
عدم پاسخگویی به شرایط بحرانی
از آنجایی که درمانگران آنلاین از مراجع فاصله دارند، پاسخ سریع و مؤثر در زمان وقوع بحران برای آنها دشوار است.
اگر بیمار افکار خودکشی را تجربه کند، ارائه کمک مستقیم برای درمانگر ممکن است دشوار یا حتی غیرممکن باشد.
برای بیماری های روانی جدی مناسب نیست
درمان از راه دور می‌تواند برای موقعیت‌های مختلف مفید باشد، اما نه در مورد افرادی که نیاز به درمان نزدیک و مستقیم یا مداخله حضوری دارند.
برای مثال، اگر اعتیاد جدی دارید یا علائم شدیدتر یا پیچیده‌تری از یک بیماری روانی دارید، درمان آنلاین ممکن است توصیه نشود مگر اینکه سایر درمان‌های حضوری نیز در برنامه شما نقش داشته باشند. دامنه درمان آنلاین می تواند محدود باشد، بنابراین ممکن است برای موقعیت های پیچیده تر موثر نباشد.
زبان بدن را نادیده می گیرد
برخی از روش‌های ارتباط مانند فناوری صوتی از طریق اینترنت و چت‌های ویدیویی می‌توانند تصویر واضح‌تری از وضعیت ارائه دهند، اما اغلب فاقد صمیمیت و پیچیدگی تعاملات دنیای واقعی هستند.
برخی از افراد ممکن است احساس راحتی بیشتری برای انجام درمان در محیط دیجیتال داشته باشند، به خصوص افراد جوان‌تر که با این روش‌های ارتباطی آشنایی نزدیک‌تری دارند. اما برخی دیگر – درمانگران یا بیماران – ممکن است از درمانی که از تماس مستقیم انسانی بیشتری استفاده می‌کند، بهره بیشتری ببرند.
تحقیقات برای بررسی اثربخشی مشاوره آنلاین
درمان آنلاین می تواند راهی موثر و راحت برای دسترسی به خدمات سلامت روان باشد. اما این بدان معنا نیست که برای همه مناسب است. اینکه آیا درمان آنلاین ممکن است برای شما مناسب باشد یا نه بستگی به وضعیت شما و شدت علائم شما دارد.
آیا مشاوره آنلاین برای مبتلایان اوتیسم مناسب است؟
تنها چند کارآزمایی بالینی مداخله آموزش والدین مبتنی بر اینترنت را با یک مداخله حضوری برای کودکان مبتلا به علائم اختلال طیف اوتیسم (ASD) مقایسه کرده اند. در مطالعه ای که به آن می پردازیم دکتر سعید صادقی، دکتر حمید رضا پوراعتماد و دیگر همکارانشان به بررسی این مطلب در آموزش والدین کودکان مبتلا به اوتیسم پرداختند.
نحوه انجام مطالعه
هدف اصلی این مطالعه مقایسه نتایج درمان یک مداخله مبتنی بر اینترنت با یک مداخله حضوری برای کودکان خردسالی بود که زمان بیش از حدی را در معرض صفحه نمایش بودند و علائم شبه اوتیسم داشتند. در مجموع ۴۰ مادر و کودک در معرض بیش از حد وسایل دیجیتال و دارای علائم مشابه اوتیسم در این مطالعه شرکت داشتند. ۲۰ تا از آنها مشاوره آموزشی آنلاین و ۲۰ تا از آنها مشاوره آموزشی حضوری را گذراندند. والدین هر دو گروه مداخله ای را دریافت کردند که شامل ۷ جلسه (یک جلسه در هفته) بود.
والدین برای انجام تعاملات پیشگیرانه و استفاده از برخی از اصلاحات محیطی برای حذف هر گونه شکاف زمانی برای بروز رفتارهای غیر ارتباطی و استفاده از دستگاه دیجیتال آموزش دیدند.
نتیجه مطالعه
مطالعه حاضر نشان می‌دهد که مداخله آموزشی آنلاین به اندازه مداخله چهره به چهره در بهبود علائم در کودکان در معرض بیش از حد صفحه نمایش و مبتلا به علائم مشابه اوتیسم و کاهش استرس والدین مؤثر است. کودکان کمتر درگیر استفاده از وسایل دیجیتال شدند و رفتارهای اوتیستیک در آنها کاهش پیدا کرد.
مزیت مشاوره آموزشی آنلاین
به نظر می‌رسد با ارائه خدمات به خانواده‌ها از طریق اینترنت، بسیاری از چالش‌ها و موانع ارائه خدمات حضوری (مانند هزینه‌های سفر، هزینه ارائه خدمات، میزان زمان مورد نیاز برای رسیدن به خدمات و مشکلات مربوط به نوبت گرفتن) ممکن است کاهش یابد.
حرف پایانی
مداخله آنلاین ممکن است راه حلی برای مقابله با علائم اوتیسم، رفتارهای تکراری و استرس والدین به روشی مقرون به صرفه تر از مداخلات رو در رو سنتی باشد.
به نظر می رسد که مداخلات مبتنی بر اینترنت، می توانند جایگزین بالقوه یا مکمل درمان حضوری باشند. این مداخلات می‌تواند هزینه‌های مراجعه به مراکز درمانی و توانبخشی را کاهش داده و باعث صرفه‌جویی در زمان شود و افزایش دسترسی به مناطق دورافتاده را فراهم کند. با این حال، مطالعات بیشتری برای تکرار این نتایج مورد نیاز است و تفاوت‌های احتمالی در مکانیسم‌های اساسی بین مداخلات مبتنی بر اینترنت و مداخلات حضوری باید ارزیابی شود.
برای خواندن مطلب کامل مقاله اشاره شده، به لینک زیر مراجعه کنید:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36210895/
